Wanneer ben je een deugmens?
De meeste mensen deugen, schreef Rutger Bregman. Daarin laat hij nog wat speelruimte voor eigen perceptie over. Sommige mensen deugen, anderen wat minder. Maar wanneer ben je een deugmens? Goede vraag! Het begrip leeft momenteel meer dan ooit.
Wat is een deugmens?
Voor de leken onder ons, beginnen we bij een eenvoudige beschrijving. Wat is een deugmens, ook wel ‘Gutmensch’ genoemd, eigenlijk? Binnen de huidige cancelcultuur wordt dit begrip regelmatig aangehaald. Een deugmens wordt omschreven als een politiek correct persoon en daarmee maar wat graag te koop loopt. Normaliter spraken we dan over zeer fatsoenlijke mensen. Mensen waar je op kan rekenen. In de huidige cultuur wordt dit begrip eerder in een scheldkanonnade gebruikt. Een Gütmensch deugt niet, zo luiden veel geluiden in de huidige maatschappij. Laten we de situatie eens van verschillende invalshoeken bekijken.
Lang leve de deuger
Deze Gutmenschen worden veelal aangeduid als links-progressieve mensen. Het zijn vooral mensen met een moreel kompas, die er met hun pet niet bij kunnen als iets onverantwoords plaatsvindt. Je zou deze groep mensen kunnen omschrijven als enigszins idealistisch en door de oppositie benoemd als tamelijk naïef. In deze rumoerige tijd zijn het vooral politieke discussies die de klok slaan. Deugmensen laten zich netjes meermaals vaccineren en hebben het beste voor met de medemens. Dat klinkt als schappelijke mensen die met de wind van de meerderheid meewaaien. Een goed, meedenkend mens willen zijn, dat klinkt toch zo gek nog niet?
Een deugmens deugt niet
Daar denkt een ogenschijnlijke minderheid toch echt anders over. Een deugmens wordt namelijk vooral als negatieve omschrijving gebruikt. Ze worden verweten niet kritisch na te denken en vertrouwen blindelings op de gevestigde orde. Dit begrip wordt dus voornamelijk tijdens politieke issues gebruikt, waar momenteel vooral Sigrid Kaag en haar medestanders de kop van Jut zijn. Maar, ook de mensen die maar wat graag een Johan Derksen na een decennia oude misstap aan de schandpaal willen nagelen, wordt enige vorm van relativering verweten. Het leven, de maatschappij en toch ook vooral het individu is nu eenmaal alles behalve ongekreukt. De idealistische wereld is een nobel streven, maar onhaalbaar, zo lijkt het.
Een gezonde mix van beiden
Gezien de actuele vaccinatiecijfers lijken we een groot aantal deugmensen te hebben in Nederland. Of gewoon mensen die begaan zijn met hun gezondheid. Dat kan natuurlijk ook nog gewoon. Een gezonde mix van beide kampen in je persoonlijkheid lijkt ons een prima verdeling. Wees niet naïef en bekijk de wereld niet altijd door een roze bril. Maar, schop ook vooral niet tegen alles en iedereen die een andere mening vormt of ander gedrag vertoont. Ga niet klakkeloos uit van het beste in iedereen en andermans advies, maar luister ook eens naar de mening van een ander. Kortom, een vleugje deugmens, afgetopt met kritisch denken en relativeringsvermogen lijkt de ideale combinatie te zijn.