Bekende sporters krijgen talentvolle kinderen. Het lijkt vaak meer regel dan uitzondering. Hebben zij net zo hard moeten werken als hun familieleden, of zijn het aangeboren kwaliteiten? Zit sporttalent in de genen en is topsport erfelijk? Goede vragen!

Talent in de familie

Is je vader een bekende voetballer? Grote kans dat jij het ook ver gaat schoppen in de voetbalwereld. Ken je Patrick Kluivert? Hij heeft het voor elkaar gekregen om vier zoons op de wereld te zetten die allen in het betaald voetbal actief zijn. Dat is al een wereldprestatie op zich. Hij was zelf ook een begenadigd voetballer bij onder meer FC Barcelona. En zo zijn er legio voorbeelden te noemen van bekende sporters waarbij het talent al vanaf de geboorte door het bloed lijkt te stromen. In de familie Kluivert lijkt topsport erfelijk te zijn.


Nature

Is het dan puur toeval dat kinderen van bekende sporters het ver schoppen in de sportwereld? Er worden tegenwoordig genetische testen gedaan om talent al in een vroeg stadium op te kunnen sporen. Een groot deel van je eigenschappen wordt bij de geboorte al gevormd en daar doe je he-le-maal niets meer aan. Het is je DNA. Men kan al vroeg genetische markers ontdekken die mede bepalen of je topsport prestaties kan leveren in de toekomst. Veel van die markers worden namelijk in verband gebracht met fysiologische kenmerken als aërobe capaciteit, snelheid en spierkracht. Bepaalde kenmerken zijn wel degelijk erfelijk, zoals het snel opnemen van zuurstof. Er zijn zeker varianten van genen bekend die vaker bij topsporters voor komen. Dat betekent natuurlijk niet dat jij zonder bepaalde genen geen sportcarrière kan nastreven.


Nurture

Toch is het ook belangrijk om naar omgevingsfactoren te kijken, zeggen meerdere genetici. Naast fysieke eigenschappen, speelt ook je karakter bijvoorbeeld een grote rol. Dit wordt natuurlijk voor een groot deel bepaald tijdens je opvoeding. Bovendien tellen (intrinsieke) motivatie en de (financiële) mogelijkheden ook zwaar mee. Zo heeft Shane Kluivert al vroeg zijn voetbalopleiding kunnen genieten bij FC Barcelona, omdat vaderlief daar werkzaam was. Het is overbodig om te benoemen dat je een betere voetballer wordt, wanneer je van jongs af aan bekwame mensen om je heen hebt gehad. Een trainer van FC Barcelona is doorgaans beter gekwalificeerd dan de trainers van FC Hutje op de Hei uit Groesbeek.


Sporttalent in de genen

Er wordt nog voorzichtig omgesprongen met de combinatie genetica en topsport. Erfelijkheid binnen de sport ligt wel iets hoger dan gemiddeld. Maar, in individuele gevallen is het nog moeilijk om te zeggen welk gen verantwoordelijk is voor jouw topprestaties. Daar is nog te weinig over bekend. Toch zijn er al veel voorbeelden te noemen van topsporters waarbij het talent in de genen lijkt te zitten. Zo kennen we:


  • Max en Jos Verstappen (beiden F1-coureurs)
  • Mathieu en Adrie van der Poel (wielrennen)
  • Johan en Jordi Cruijff (voetbal)
  • Danny en Daley Blind (voetbal)